پل سنگی یکی از پل‌های تاریخی و مکان های دیدنی در ششگلان شهر تبریز است که قدمت آن به دوره قاجار بازمی‌گردد. این پل در خیابان چایکنار و روبروی مسجد پل سنگی، روی مهرانه رود قرار دارد. منطقه و باشکده پل‌سنگی محل پیوستن و ریزش آب هماره خروشان رودخانه اسبه ریز به بستر رودخانه میدان چایی مهرانه رود است. بودن پل سنگی پرپهنا و دراز و بلند در این محدوده قدمت دار شهر تبریز سبب شده این منطقه به یکی از زیباترین نقاط شهر تبریز تبدیل شود، محل قرار گرفتن پل سنگی بر روی بستر چایکنار پهن‌ترین نقطه میدان چایی است.
تاریخچه پل سنگی
پل سنگی توسط فردی به نام حاج عظیم بنا شده است و قدمت آن به زمان قاجار بر می گردد. در زمان مشروطه جنگ بین باقر خان و سربازان محمد علی شاه قاجار روی این پل اتفاق افتاده است. به همین دلیل پل سنگی در اواخر دوره ی قاجار مورد بازسازی قرار گرفت، این بنای تاریخی در سال 1385 در فهرست آثار ملی ثبت شد.
گفته می‌شود شخصی به نام «حاج عظیم» بانی احداث پل سنگی بوده است. این پل در ۱۱ مرداد سال ۱۳۸۴ با شماره‌ی ۱۲۴۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
معماری بنا
معماری خاص و زیبای این بنا، مصالح به کار رفته در آن، نورپردازی و تزئینات خاصی که متعلق به زمان‌های گذشته است، در کنار هم، به جذابیت این پل افزوده و آن را به یکی از مکانهای توریستی تبریز و ایران تبدیل کرده. مصالح به کار رفته در ساخت این پل شامل آجر، سنگ و ملات ساروج می‌شود.
• تزئینات: یک سنگ‌نبشته به خط کوفی در پایه جنوبی پل سنگی تبریز دیده می‌شود که آن را به تاریخ 1363 ه. ق نسبت داده‌اند. نورپردازی این بنای تاریخی تبریز نیز بر زیبایی آن افزوده. این نورپردازی به‌گونه‌ای است که فضای درونی طاق‌ها را روشن کرده. هم‌چنین چراغ‌هایی بر روی سرستون‌ها نصب شده که نور را به سمت پایین ستون‌ها هدایت می‌کنند و بر برجستگی این ستون‌های نیم استوانه‌ای می‌افزایند. ستون‌های نیم استوانه‌ای که پل سنگی را نگه‌داشته‌اند از مهم‌ترین اجزای اصلی تزئینات این پل به شمار می‌آیند. نوک بالایی این ستون‌ها تیزتر شده و حالتی شبیه به مهره‌های سرباز در بازی شطرنج به خود گرفته‌اند
• نوع مصالح: علاوه بر سنگ، در ساخت این پل، از آجر نیز استفاده شده است. واضح است که پایه‌های یک پل –به شرطی که رودخانه خشک نشده باشد- در آب رودخانه قرار می‌گیرند؛ لذا باید اولاً مصالح آن قدرت تحمل فشار آب را داشته باشند و ثانیاً در معرض آب متلاشی نشوند که سنگ و آجر هر دو از این خاصیت برخوردارند.
اما علاوه بر خود مصالح، ملاتی که برای نگه‌داشتن آن‌ها در کنار هم به کار می‌رود نیز باید بسیار محکم و قوی باشد. برای ساخت پل که از مکانهای دیدنی تبریز است، از ملات ساروج برای کنار هم نگه‌داشتن سنگ‌ها و آجرهای پل استفاده شده. در دوران باستان از ملات ساروج استفاده می‌شده و مواد تشکیل‌دهنده آن شامل خاک رس، ماسه مادی، سنگ‌آهک، خاکستر، الیاف و آب است. هم‌چنین در برخی موارد خاص برای ساخت سازه‌های بسیار مهم که باید استحکام فوق‌العاده‌ای داشته باشند از سفیده تخم‌مرغ و شیر نیز استفاده می‌شده. ازآنجاکه این ملات استحکام بالایی دارد، برای ساخت پل‌ها و چاه‌های آب و به‌طورکلی سازه‌هایی که در معرض آب قرار دارند بسیار مناسب است هرچند در ساخت انواع بناها استفاده می‌شود